Rus paralı asker grubu Wagner’in kurucusu ve lideri Yevgeniy Prigojin’in beraberindeki dokuz kişiyle birlikte Moskova yakınlarında düşen uçakta öldüğü açıklandı. Kremlin’den olaya ilişkin henüz resmi bir açıklama gelmedi. ABD Başkanı Joe Biden dahil bazı siyasetçi ve gözlemciler ise yaşananların ‘sürpriz olmadığını’ söyledi.
Peki, Ukrayna ve Suriye dahil çeşitli ülkelerde faaliyet gösteren Wagner’e ne olacak? Hazirandaki ‘isyan’ın ardından bazı savaşçıları Belarus’a giden Wagner’i neler bekliyor?
CIA BAŞKANI: PUTİN İNTİKAMINI ZAMAN İÇİNDE ALACAK
The Guardian gazetesinden Peter Beaumont’un aktardığına göre, ABD’nin Merkezi İstihbarat Örgütü (CIA) Başkanı William Burns, Wagner bundan iki ay önce başkent Moskova’ya yürüdüğünde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ‘intikamını zaman içinde alacağını’ söylemişti. Dünkü kazanın detayları henüz tam anlamıyla netleşmese de dün yaşananların Wagner üzerinde büyük bir etkisi olması bekleniyor.
Wagner’in savaşın Şubat 2022’den bu yana devam ettiği Ukrayna’daki faaliyetleri ve rolü haziran ayındaki ‘silahlı isyan’ın ardından önemli ölçüde azalmıştı. Öte yandan, Prigojin’in Wagner’in Afrika’daki operasyonları üzerinden kaybettiği gücün bir kısmını geri almaya çalıştığı ifade ediliyordu. Prigojin, Batı Afrika ülkesi Nijer’deki askeri darbeyi destekleyen bir açıklama yapmış, ardından bu hafta Afrika’da olduğunu ima eden bir video yayınlamıştı. Prigojin, videoda, Afrika’daki operasyonları için paralı asker alımı yaptıklarını söylemiş, Rusya’daki yatırımcıları Orta Afrika Cumhuriyeti’ne yatırım yapmaya çağırmıştı.
WAGNER LİDERLİĞİ İÇİN ADI GEÇEN DMİTRY UTKİN DE UÇAKTAYDI
Yevgeniy Prigojin’in de içinde olduğu ifade edilen uçaktaki tek Wagner yetkilisi Prigojin değildi. Buna göre, uçakta Wagner’in kilit isimlerinden ve Prigojin’in yakın müttefiklerinden Dmitry Utkin de vardı. Utkin, Prigojin sonrası dönemde Wagner’in yöneticiliği için ismi geçen kişilerdendi ve Wagner kurucuları arasında yer alıyordu. Utkin’in Suriye’deki petrol sahalarını korumakla görevli paralı asker birliğinde yer aldığı ve ‘silahlı isyan’ sırasında başkent Moskova’ya yürüyen konvoyu organize ettiği ileri sürülüyordu.
Rusya federal hava taşımacılık kurumu Rosaviatsiya’nın dün yaptığı açıklamaya göre, üç kişilik mürettebatın dışında uçakta şu yedi isim vardı: Sergey Propustin, Evgeniy Makaryan, Aleksandr Totmin, Valeriy Chekalov, Dmitry Utkin, Nikolay Matuseev ve Yevgeniy Prigojin. Wagner’e yakın Telegram kanalları da Wagner’in yönetim kadrosundan başka isimlerin de Moskova yakınlarında düşen uçakta olabileceğine işaret etmişti.
‘BİLDİĞİMİZ ANLAMIYLA WAGNER’İN SONU’
Haziran ayındaki isyan girişiminin ardından Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko’nun arabuluculuğunda isteyen Wagner askerlerinin Belarus’a gitmesinin yolu açılmış, Belaruslu yetkililer de bazı Wagner askerlerinin Belarus askerlerini eğitmeye başladığını duyurmuştu. Fakat basına yansıyan son haberlere göre, Belarus’a giden yüzlerce Wagner askeri daha az kazandıkları gerekçesiyle ülkeden ayrıldı, bazı paralı askerler ise Batı Afrika’daki görevlerine geri döndü. Buna göre, başta 5 bin paralı askerin gittiği Belarus’taki Wagner güçlerinin dörtte birinin ülkeden ayrıldığı tahmin ediliyor.
Bahmut’u ele geçirdikten sonra önce şehirden, ardından da büyük ölçüde Ukrayna’dan çekilen Wagner’in faaliyetlerini halihazırda halen aktif olduğu Afrika ülkelerinde yoğunlaştırması bekleniyordu. Kremlin, isyan girişiminin ardından Afrika’daki ülke ve liderlerle doğrudan temasa geçse de Prigojin’in bu ülkelerdeki ‘savaş baronları, askeri darbe liderleri, yozlaşmış siyasetçiler ve iş insanları ile kişisel ilişkiler geliştirdiği’ biliniyordu.
Askeri analist Sean Bell de haziran ayında Sky News’e verdiği demeçte şöyle demişti: “Wagner grubu, Yevgeniy Prigojin ise o zaman Wagner’in nasıl hayatta kalacağını görmek zor. Bu, bildiğimiz anlamıyla Wagner’in sonu.” (DIŞ HABERLER)
